De kosten voor de jeugdhulp blijven maar stijgen, zo geven alle betrokken partijen continu aan. Het is een bekend verhaal en we draaien in rondjes. Iedere keer worden nieuwe oplossingen bedacht vanuit organisaties en systemen. Vele rapporten zijn er uitgekomen, de laatste is het Rapport Toekomst Jeugd. De inhoud van alle rapporten komt veelal op hetzelfde neer: Vroegsignalering en preventie, integraal werken, de oplossing dichtbij het gezin, etc. Ik hoor dat al vanaf de voorbereiding van de transities in het sociale domein, dus al voor 2015.

De problemen in de jeugdhulp spelen namelijk niet pas vanaf de overgang naar de gemeenten per 1 januari 2015 maar van heel ver daarvoor, toen de provincies en stadsregio’s nog verantwoordelijk waren voor deze taak. Ook toen klaagden de voormalige bureaus Jeugdzorg over financiele tekorten en ook toen werden de wachtlijsten niet opgelost met meer geld. Ze groeiden alleen maar en het wilde maar niet lukken om de kinderen en ouders om wie het ging allemaal op een goede manier te helpen. De verhalen zijn nu niet anders helaas.

In de periode van de transities in het sociale domein was ik zelf beleidsadviseur sociaal domein. Zodoende hield ik me naast de Wmo bezig met de implementatie van de nieuwe Jeugdwet als interim bij verschillende gemeenten. Wat ik toen zag en nu weer is het systeemdenken: Een oplossing wordt bedacht vanuit de vorm en de bestaande organisaties. Het rapport Toekomst Jeugd adviseert een Raad voor de Jeugd en een Deltacommissaris Jeugd en Gezin aan te stellen.

Intussen zie ik nog niet welk effect dit kan hebben op degenen om wie het gaat, de ouders en de kinderen die iedere dag alleen maar bezig zijn met overleven. In het rapport zie ik geen andere beleidsadviezen dan in de eerste nota’s vanaf 2014. De intenties zijn mooi: Uitgaan van de bedoeling, zoveel mogelijk preventief handelen aan de voorkant, integraal samenwerken en noem maar op. De manier waarop het wel kan heb ik beschreven in mijn boek Gezond Verstand in het sociale domein: Kijk eerst goed naar wat ouders en kinderen nu en hier nodig hebben en ga uit van wat zij het belangrijkste vinden. Ga daar samen met hen mee aan de slag en laat je eigen oordeel thuis.

Mooie voorbeelden zijn er te over:
– Hulp vanuit het eigen netwerk is wel mogelijk, zo heeft JIMwerkt laten zien tijdens een bijeenkomst voor de beweging van Nieuwe Bezems.
Keep it simpel, dan heb je het meeste effect, dat is het motto van Koelenco, een jeugdhulporganisatie zonder wachtlijsten.

Heb jij hier ook een goed voorbeeld van?